Skip to content
To WdKA graduates platform
Meike
Smolders
You can find me here: 3.E (WH)

Selfportrait in A-positive

(updated and english version coming soon)

Project details

Year
2023
Programme
Bachelor – Illustration
Practices
Autonomous
Minor
Public & Private

Wanneer er gevaar dreigt voor een miljoenpoot, rolt deze zich op tot zo’n compact mogelijke vorm. Hij wikkelt zijn staart rond zijn hoofd en lijf en vormt daarmee een spiraal.

Van dichtbij zien deze pootjes er misschien uit als een wirwar van onduidelijkheid, maar als je een stapje terugneemt, merk je dat het allemaal onderdeel is van één lijf.

De miljoenpoot staat symbool voor mijn onderzoek. Het bestaat uit losse flarden die samen één zoektocht vormen. De ‘pootjes’ zijn onderverdeeld in verschillende invalshoeken en in elk wordt een ander perspectief besproken.

Maar wat vormt nu ‘het lijf’ van deze miljoenpoot, waar deze zoektocht vanuit verschillende perspectieven om draait? Alle perspectieven draaien om ‘ervaring van tijd’, maar vooral ook het loskomen ervan, om uiteindelijk te belanden bij een mogelijke visie op hoe ik als kunstenaar vanuit een artistiek perspectief tijd kan visualiseren.

Tijdens mijn Minor heb ik al geprobeerd om heel persoonlijk, fysiek en mentaal ‘tijdloosheid’ te ervaren, door mezelf over te geven aan ‘Kairos’ (gevoelstijd). Het was voornamelijk een manier om mij te positioneren en vormde een startpunt voor dit onderzoek.

Mijn huidige onderzoeksvraag is vooral gericht op mijn werk en luidt dan ook: ‘Hoe kan ik binnen mijn eigen kunstpraktijk, het loskomen van tijd ervaren, visualiseren en overdragen?’

Mijn vooronderzoek bestaat uit het dagelijks tekenen van een spiraal. Volgens drie kern regels: Stoppen wanneer de lijn zichzelf raakt, stoppen wanneer de lijn van het papier af is en stoppen wanneer de pen het papier niet meer raakt.

Ik heb voor dit werk gekozen voor een tijdelijke afsluiting in mijn dagelijkse herhalende handeling van het tekenen van spiralen, door een hele grote spiraal te tekenen. Daarvoor ben ik iets afgeweken van de regels, omdat ik een spiraal wilde maken met een afwijkend materiaal: mijn eigen bloed. De keuze komt voort uit het idee van beperkte hoeveelheid, dus ik kan ook niet verder ook al zou ik het willen, als het op is, is het echt op.

Het is letterlijk het laatste beetje van mezelf dat ik geef, het is eindig, het stoppen is onvermijdelijk.

“When the writer or the artist in general says he has worked without giving thought to the rules of the process, he simply means he was working without realizing he knows the rules.”

Umberto Eco

Daarnaast oxideert bloed: het veroudert met zichtbaar tijdsverloop. Het materiaal vergaat, dus dunnere en lichtere lijnen gaan eerder weg dan dikkere. Door deze meditatieve handeling, of liever gezegd de vele handelingen van de dagelijkse spiralen, ontstaat als het ware een zelfportret: het is mijn hand, mijn lijn en mijn tijd. Misschien is het wel het meest accurate zelfportret wat ik ooit heb gemaakt. Het is namelijk niet een moment wat ik vastleg, maar een heel proces, een hele gedachtegang. Het is een wandeling door mijn tijd, een combinatie van lijf en geest.

“I was suddenly seized by a rhythm that imposed itself on me and soon gave me the impression of a foreign process. As if someone was making use of my machine for living.”

Paul Valéry

Door de focus te leggen op herhaling en beweging, creëer ik een bijna meditatief geheel, waar ik alleen ben met mijn gevoelstijd. De spiraal is voor mij de ideale visualisatie van deze gevoelstijd.

Ik maak gebruik van ons brein idee van verwachting en speel met de mogelijkheden. Zou het mogelijk kunnen zijn, mits je je gedachten uitzet, om tijdloosheid te ervaren en echt te begrijpen? Kunnen wij leven zonder verleden en toekomst in het altijd aanwezige nu?

Ook tactiliteit heeft te maken met het voelbaar maken van de tijd die er in gestopt wordt, het is letterlijk een tastbare vorm van tijd. Als de draden in een breiwerk of de vingerafdrukken in een boetseerwerk, is het een stukje persoonlijke tijd, een handdruk tussen kunstenaar en kijker.

Uiteindelijk gaat het mij tenslotte niet om hoe een lijn wordt gezet, maar dat hij wordt gezet.