Skip to content
To WdKA graduates platform
Diana Kwaijtaal, Luca Oostrijk en Robin
Pieper
You can find me here: Blaak entrance hall

Expeditie Pinguïn meets IJsbeer

Project details

Year
2024
Programme
bachelor-docent-beeldende-kunst-en-vormgeving-voltijd
Minor
Kunsteducatie Deeltijd 4 (was not mentioned at 4. Major))

Ga mee op Expeditie Pinguïn meets IJsbeer. Een kunstuitwisselings project tussen middelbare school leerlingen en onbekende doelgroepen, mensen die je in het dagelijks leven niet snel ontmoet.

Wat als je een ijsbeer bent en je woont op de Noordpool. Je hoort steeds op het poolnieuws dat die pinguïns op de Zuidpool alleen maar voor overlast zorgen. Overal waar ze zijn geweest laten ze afgekloven graten en vissenkoppen achter. Het zijn zwervers en ze hangen overal maar rond.

Als ijsbeer ken je de pinguïns niet echt, want je komt ze nooit tegen. Maar je denkt dan toch, pinguïns zijn vast geen fijne gasten!
De pinguïns vinden het heel naar dat de ijsberen zo over ze denken want ze zijn namelijk heel leuk, vriendelijk en behulpzaam. Het is maar een enkele pinguïn die zijn rommel niet opruimt, zulke ijsberen heb je ook.

Dus als de ijsberen, de pinguïns nu eens beter leren kennen en meer over ze te weten komen, krijgen ze een eerlijker beeld over hen. Want, tja, pinguïns hangen nu eenmaal overal rond op zoek naar vis, omdat ze ook gewoon moeten eten. Wij denken dat het goed is als leerlingen doelgroepen leren kennen die ze in het dagelijks leven niet snel zullen ontmoeten. Zo kunnen we zorgen dat zij ook meer begrip en tolerantie voor hen krijgen.

‘Ontmoeting met het onbekende’, wij deden een kunstuitwisseling tussen dak/thuisloze mensen en middelbare school leerlingen.

Een uitwisselingsproject tussen twee verschillende doelgroepen die elkaar niet kennen. Deze doelgroepen ontmoeten elkaar niet fysiek, maar door middel van kunstopdrachten. Ze leren elkaar dan kennen doordat ze nieuwsgierig worden naar die ander achter de kunstzinnige expressie. De hele maand april maakten we kunst en wisselden we de kunst onderling uit in Dordrecht tussen middelbare school leerlingen en deelnemers van de opvang van het Leger des Heils.

Dit project is geboren vanuit compassie voor mensen die los lijken te staan van onze samenleving. Door hun omstandigheden of hun situatie leven zij anders dan de meeste van ons gewend zijn. Omdat we ze niet zien of kennen schenken we weinig aandacht aan hen of aan hun problematiek.

Denk aan asielzoekers. Zij zijn gevlucht en proberen hier opnieuw een plek te vinden om veilig te wonen en te leven. Omdat mensen onbekend zijn met de nieuwkomers hebben ze soms vooroordelen over hen. Dat is natuurlijk niet eerlijk want het zijn mensen net als wij alleen zij moesten vluchten uit een onveilige omgeving of een oorlogsgebied. Dat is heel traumatisch. Het is voor deze mensen daarom belangrijk dat zij goed in hun kracht komen te staan om in deze samenleving te integreren. En daartegenover is het dus belangrijk dat we als samenleving elkaar leren begrijpen en tolerant kunnen zijn. Onze wereld een beetje vriendelijker voor elkaar maken.

Omdat wij voor de klas staan weten we dat het voor leerlingen sociaal gezien vergelijkbaar kan zijn. Een school lijkt namelijk een beetje op een maatschappij. Leerlingen oordelen regelmatig over klasgenoten zonder dat ze, ze echt kennen. En leerlingen moeten zich dus in de dynamiek van al die puberteit staande weten te houden.

Elkaar beter leren kennen is in beide voorbeelden en voor beide, tegenover elkaar staande, partijen een uitdaging. Daarom hebben we ‘het onbekende’ als uitgangspunt genomen.  Vervolgens is ontmoeting dan noodzakelijk om elkaar te leren kennen.  

We besloten dat dak/thuisloze mensen het meest onbekend waren voor ons en de leerlingen dus focuste we onze eerste expeditie op hen. We hebben een aantal opdrachten gemaakt om tussen de twee doelgroepen uit te wisselen.

Eén daarvan is de gezamenlijk een ansichtkaart maken en vragen beantwoorden over jezelf. De ene doelgroep start ermee en de andere gaat er dan mee verder, ieder op zijn eigen locatie. Er vindt dus geen fysieke ontmoeting plaats maar de doelgroepen leren elkaar op creatieve wijze via de opdrachten kennen. Ze kunnen zich wederzijds verwonderen en laten verrassen door die onbekende ander en zo waardering voor elkaar krijgen. Daarbij kweken ze trots en zelfvertrouwen door het maken van hun kunstwerken. Het wekt de nieuwsgierigheid op naar de ander.

Bij deze expeditie is het de bedoeling dat leerlingen en deelnemers zelf ook opdrachten verzinnen voor het project bij hen te creëren.

Het is een interessante ontdekkingsreis zowel voor onszelf als voor de leerlingen en deelnemers.

Hoe leer je elkaar kennen? Hoe voel je je hetzelfde? Hoe voel je je betrokken bij de ander? Door te delen. Door samen iets te maken. Doordat je wordt verrast door de ander. Samen maken verbindt.

Samen maken met de leerlingen van het Insula MAVO College en de deelnemers van dagopvang ‘De Vorming’ van het Leger des Heils te Dordrecht.

Hieronder zie je een aantal van de resultaten van de opdracht: Ansichtkaarten “Maak een tekening voor een ander”

Gezamenlijke kaart van Jana & Elene

Gezamenlijke kaart van Sevkel & Leren

Gezamenlijke kaart van Sylvia & Miley

Hieronder zie je een aantal van de resultaten van de opdracht: Zelfportret “Je eigen kracht en talent leren kennen en je laten zien aan de ander zodat die jou ook kan leren kennen.”

Een ontworpen zine als bedankje voor de deelnemers en als inzage wat de expeditie inhoudt.

Dit is een project van Diana Kwaijtaal, Luca Oostrijk en Robin Pieper